Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürü Uzm. Dr. Orhan KOÇ,    3 Aralık Perşembe günü saat 10 'da Diyanet TV’de Demet KÖSEOĞLU'nun sunduğu "Yeni Güne Merhaba" programına katıldı.

Diyanet TV "Yeni Güne Merhaba" programında, Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürü Uzm. Dr. Orhan KOÇ,  Demet KÖSEOĞLU'nun sorularını cevapladı. Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Engelli ve Yaşlı Hizmetler Genel Müdürlüğünün engellilere yönelik proje, faaliyet ve hizmetleri hususunda bilgi verdi.

3 Aralık Engelliler Günü kapsamında farkındalık oluşturma amaçlı engelli bireylerin sorunlarının konuşulduğu programda Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürü Uzm. Dr. Orhan KOÇ; manevi değerlerimizin engelli ve yaşlılara nasıl davranılması hususunda öğretici bilgiler verdiğini, Hz. Peygamberin yanında bulunan engelli sahabelere özen gösterdiğini belirtti. Ortaçağ Avrupa’sında engellilerin içine şeytan girdiği söylenerek toplumdan dışlandığını hatta cezalandırıldığını ancak aynı tarihlerde Osmanlı İmparatorluğunda şifahanelerde engellilere kuş sesi ve su sesi dinletilerek terapi uygulandığını söyledi.

Engelliliği yeti ve beceri kaybı olarak tanımladıklarını, işitme, görme, zihinsel ve ruhsal engellilerde ortaya çıkan yeti kaybının çözümüne odaklı çalıştıklarını belirten Uzm. Dr. Orhan KOÇ,  bu yeti kayıplarının dikkate alınarak tasarımlar yapılmasını önemsediklerini,  engelli bireylerin kamu ve özel sektörlerin hizmet sahalarına erişimlerini kolaylaştırmak için çabaladıklarını, engelli bireyin başkasının yardımına ihtiyaç duymadan erişimini sağlayabildiğinde başarılı olacağız dedi.

 18-20 yıl öncesine göre hizmet ve faaliyet noktasında daha iyi durumda olunduğunu ifade eden Uzm. Dr. Orhan KOÇ,  2005’te çıkarılan Engelliler Hakkında Kanun ile Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nun 13 Aralık 2006 tarihli ve A/RES/61/106 tarihli kararıyla kabul edilen ve 3 Mayıs 2008 tarihinde yürürlüğe giren  Engellilerin Haklarına İlişkin Sözleşme çerçevesinde yasal düzenlemeler yapıldığını kaydetti. Kamu alanlarının engellilerin erişimine uygun haline getirildiğini, fiziksel mekânların da engellilerin erişimine uygun hale getirildiğini, günümüzde 350 bin civarında engelli öğrencinin eğitim aldığını, toplu taşımlardan ücretsiz faydalandıklarını ve ulaşım ücretlerinin bakanlık tarafından karşılandığını böylelikle eğitimde erişimin  büyük ölçüde sağlandığını bildirdi.  

Aynı şekilde sağlık sektöründe yasal düzenlemelerle, engellilerin yeti ve beceri kaybını telafi edecek uygulamaların yapıldığını sağlık alanında VIP hizmeti aldıklarını yine Türkiye’nin hava limanlarında ayırım yapılmadan yerli yabancı tüm konuklara erişilebilir hizmet verildiğini, tüm bunlarda Sayın Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip ERDOĞAN’ın 2020 yılını Erişilebilirlik Yılı ilan etmesinin etkisinin büyük olduğunu vurguladı.

Erişilebilirlik Herkes İçindir Engelsiz Tasarımlar Yapılmalı

Uzm. Dr. Orhan KOÇ;  her engellinin,  bilgiye ve mekâna ulaşabilmesi için “Erişilebilirlik Herkes İçindir” anlayışı ile hareket ettiklerini,  engellilerin hayata tutunmalarını sağlamak amaçlı önemli gelişmelerin yaşandığını,  83 Milyon  vatandaşımıza ulaşmayı hedefleyen  kamu spotları hazırladıklarını, “Benimle Düşün, Benimle Bak, Benim Anla, Benimle Yaşa” gibi dikkat çeken ve empatik yaklaşımı  gerçekleştirebilecek  mesajlar paylaştıklarını anlattı.

Engelsiz Tasarımlar Yapılmalı

Erişimde en önemli konunun tasarım olduğunu söyleyen Uzm. Dr. Orhan KOÇ, tasarım engelinin aşılması için kılavuz hazırlandığını, üniversiteler ile bu kılavuzun paylaşıldığını, bazı üniversitelerde özellikle mimarlık ve mühendislik bölümlerinde ders olarak okutulmasını amaçladıklarını, bu yıl ikinci kez Erişilebilirlik Ödülünün verileceği yarışma hazırlandığını, yarışmaya yoğun ilgi gösterildiğini, 1071 proje geldiğini söyleyerek erişilebilir “mekânlar konusunda tüm paydaş kurum ve kuruluşların duyarlı olduğunu belirti. 

Engelli İstihdamında Önemli Gelişmeler Kaydedildi

 “Engelli istihdamında önemli gelişmeler kaydedildi” diyen Uzm. Dr. Orhan KOÇ, engelli bireyler için iş yerlerinde uygun çalışma ortamları hazırlandığını, Gençlik ve Spor Bakanlığının hemen tüm illerde spor komplekslerini engelli bireylere açtığını, farklı spor dallarında başarılı olan engelli sporcu sayısının her geçen gün arttığını,  Milli Eğitim Bakanlığının da özel eğitim kurumlarında engelli eğitiminde yoğunlaştığını, RTÜK’ün bu alanda özellikle işitme engelliler için televizyon ekranlarında işaret dili tercümanlarının görev almasında irade gösterdiğini söyleyerek bu katkılarından dolayı Gençlik ve Spor Bakanlığı, Milli Eğitim Bakanlığı ve RTÜK’e teşekkür etti.

Türk İşaret Dili Sözlüğü Hazırlandı

Diyanet İşleri Başkanlığı’nın da işitme engelliler için “Hadislerle Aile” videosunu hazırladığını, hatta Cuma hutbelerinde işitme engellilere yönelik hutbe çevirilerinin yapıldığını ifade etti. Teknolojik gelişmelerin dijital uygulamaları kolaylaştırdığını bu kapsamda ekran okuyucuların özellikle görme engellilerin bilgiye erişimini çabuklaştırdığını, aynı şekilde işitme engelli bireylerin de bilgiye erişimini sağlamak ve kolaylaştırmak için işaret dilinde Türk İşaret Dili Sözlüğü hazırladıklarını söyledi.

Bakanlık Olarak Hak Temelli Anlayışla Çalışıyoruz

Bakanlık olarak hak temelli anlayışla kamu kurum ve kuruluşlarla birlikte çalıştıklarını çağrı merkezlerinin işitme engelli bireyler için görüntü hizmet verdiklerini, bir işitme engelli bireyin acil afet durumunda hizmete erişebilmesinin önemli olduğunu, bu konuyu çok yakından takip ettiklerini vurguladı.

Ülkemizde ağır engelli 536 bin engellinin evlerde yaşadığını, Adanmış Hayat dediğimiz ailelerinin bunlara ömür boyu baktığını, devlet olarak bunlara aylık 1500 lira civarında ödenek verildiğini, gündüz bakım merkezlerinin yaygınlaştırıldığını,  yerel yönetimlerin de engelsiz yaşam merkezleri kurduklarını buralarda farklı uğraş terapileri ile sosyal hayata katmaya çalıştıklarını, her hizmet sunucusunun vereceği hizmetleri çeşitlendirmesi, bununla birlikte gerektiğini, engelli ailelerin unutulmaması gerektiğini, devletin hiçbir engelliyi açıkta bırakmadığını, bırakmayacağını, günümüzde kurumsal bakım için sıra beklenilmediğini anlatarak,  tüm bunları lütuf olarak değil hak ettikleri için yaptıklarını söyledi ve 3 Aralık Engelliler Gününde,  Engelsiz Bir Türkiye Engelsiz Yaşam İçin Burada olduklarını  ifade etti.